Væri hægt að koma í veg fyrir að síldardauði í Kolgrafafirði endurtaki sig?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Væri hægt að koma í veg fyrir að síldardauði í Kolgrafafirði endurtaki sig?
Mikill síldardauði varð í Kolgrafafirði á Snæfellsnesi í desember 2012 og aftur 1. febrúar 2013. Vísindamenn Hafrannsóknastofnunar telja að um 50 þúsund tonn af síld hafi drepist í þessum tveimur lotum. Sennilega héldu ein 250 þúsund tonn af sumargotsíld til í firðinum þennan vetur.

Ljóst er að þegar svo mikill lífmassi fiska safnast saman á takmörkuðu svæði þá hefur það töluverð áhrif á súrefnismettun sjávarins. Í Kolgrafafirði í desember hafði það einnig áhrif að íblöndun sjávar var skert. Einnig er vert að taka fram að eftir magndauða síldar þá getur rotnunin í firðinum viðhaldið lágum súrefnisstyrk og þá aukast líkurnar á frekari magndauða, eins og raunin varð í febrúar. Kolgrafafjörður var þveraður með brúarlagningu árið 2004 og skertist þá innstreymi sjávar að einhverju leyti.

En hvernig er hægt að koma í veg fyrir að slíkt magn af fiski safnist fyrir í Kolgrafafirði og „harmleikurinn“ endurtaki sig.

Einfalt úrræði til að halda dýrum frá ákveðnum stöðum er að girða fyrir svæðið. Ef til vill mætti strengja fínriðið net undir brúna í Kolgrafafirði sem hefði svo smáa möskva að síld færi þar ekki í gegn. Slík framkvæmd hefði þó neikvæð áhrif á vistkerfi fjarðarins. Fjörðurinn yrði fisklaus og það kæmi niður á fæðuvistkerfinu í honum. Framkvæmd af þessu tagi yrði háð umhverfismati. Önnur leið er að rífa brúna og uppfyllinguna og endurbyggja lengri brú. Með þeim hætti mætti tryggja meira og betra innflæði sjávar. Slík framkvæmd yrði hins vegar mjög kostnaðarsöm og ef til vill ekki réttlætanleg miðað við stöðu þjóðarbúsins.

Einnig má nefna að vísindamenn Hafrannsóknastofnunnar hafa reynt að nota tæki sem gefa frá sér lágtíðnihljóð til að reka síldina úr firðinum. Þessi tæki hafa meðal annars verið notuð til að halda hvölum frá ákveðnum svæðum, svokallaðar hvalafælur. Enn sem komið er hefur þessi tilraun þó ekki borið árangur og síldin sem heldur til í Kolgrafafirði lét hljóðtruflunina lítið á sig fá.

Vísindamenn hafa í hyggju að prófa tæki sem jarðvísindamenn nota við rannsóknir sínar og gefa frá sér öflugri bylgjur en hvalafælurnar. Allt miðar þetta að því að geta smalað lifandi síld út úr firðinum og einnig að hindra að hún syndi inn í hann í stórum stíl í framtíðinni.

Þess má geta að síldardauði í Kolgrafafirði þekktist einnig fyrir þverun fjarðarins. Einn slíkur, sennilega ekki eins umfangsmikill, varð á árum seinni heimsstyrjaldarinnar, árið 1941. Að sögn bónda við fjörðinn, dó síld í firðinum eftir veðrabrigði eða eftir sunnanátt.

Mynd:

• Fjölþætt viðbrögð vegna stórfellds síldardauða | Fréttir | Útgáfur | Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið. (Sótt 14.02.2013).

...